De loting voor de halve finale van de KNVB Beker 2023/2024 leverde een thuiswedstrijd op voor Feyenoord tegen FC Groningen. Al snel werd door velen geroepen dat Feyenoord alwéér thuis speelt en een gemakkelijke loting heeft. Feyenoorders verdedigden zich zoals zovaak door te melden dat ze normaliter steevast tegen Eredivisie teams spelen. Hoewel wij geloven in een zuivere loting, doken we toch de statistieken in om naar de waarheid op zoek te gaan. We vergelijken de uitkomsten van Feyenoord eveneens met die van Ajax. Enerzijds omdat het juist het juist vaak Ajacieden die kritisch zijn op de loting van Feyenoord en anderzijds zorgt een vergelijking voor een juist perspectief.
Hét onderzoek vooraf toegelicht
Om gerechtvaardigde conclusies te trekken, is het verstandig om niet enkel naar enkele recente bekerlotingen te kijken, maar over een langere periode gezien. Wij bekijken de bekerlotingen van de laatste 5 jaar, de laatste 10 jaar en de laatste 20 jaar, dit inclusief het huidige seizoen 23/24 en exclusief bekerfinales. Finales hebben we bewust uit de resultaten gelaten, er wordt weliswaar geloot voor een thuis- en uitploeg, maar criticasters zouden kunnen zeggen dat Feyenoord altijd thuisvoordeel heeft in de finale en daarmee een loting voor thuis- of uitploeg niet van belang is. We bekijken van alle overige wedstrijden of er thuis of uit geloot is en tegen wat voor een tegenstander. Hierin wordt onderscheid gemaakt tussen een Eredivisie ploeg, Eerste Divisie ploeg en amateur/jong team.
Statistieken laatste 5 seizoenen
We beginnen met de 5 meest recente seizoen, inclusief het huidige seizoen waarin Feyenoord de finale wist te bereiken en Ajax reeds vroegtijdig werd uitgeschakeld tegen Hercules.
| Thuis/uit laatste 5 seizoenen | Aantal Feyenoord | % Feyenoord | Aantal Ajax | % Ajax |
|---|---|---|---|---|
| Thuiswedstrijd | 8 | 57% | 6 | 35% |
| Uitwedstrijd | 6 | 43% | 11 | 65% |
| Totaal wedstrijden | 14 | 100% | 17 | 100% |
We kunnen concluderen dat Feyenoord inderdaad vaker thuis dan uit speelt, het verschil tussen 8 thuiswedstrijden ten opzichte van 6 uitwedstrijden is echter miniem. Het is eerder opvallend dat Ajax veelvuldiger een uitwedstrijd speelt dan thuis, statistisch gezien echter ook geen unicum.
| Tegenstanders laatste 5 seizoenen | Aantal Feyenoord | % Feyenoord | Aantal Ajax | % Ajax |
|---|---|---|---|---|
| Eredivisie tegenstander | 11 | 79% | 10 | 59% |
| Eerste divisie tegenstander | 3 | 21% | 3 | 18% |
| Amateur / Jong tegenstander | 0 | 0% | 4 | 23% |
| Totaal wedstrijden | 14 | 100% | 17 | 100% |
Doordat Feyenoord en Ajax vaak ver komen in het bekertoernooi, is de kans op een grote hoeveelheid Eredivisie tegenstanders groter dan voor de kleine ploegen. Onderling kan echter wel mooi vergeleken worden en dan is het zeker opvallend dat Feyenoord inderdaad behoorlijk vaak een Eredivisie team treft (79%) in de recente 5 edities en zelfs geen enkele keer een amateur en jong team. De verhouding van Ajax is beter in balans.
Statistieken laatste 10 seizoenen
In onderstaand vergelijk zijn de statistieken van de laatste 10 seizoen zichtbaar, opnieuw inclusief seizoen 23/24 en exclusief finales.
| Thuis/uit laatste 10 seizoenen | Aantal Feyenoord | % Feyenoord | Aantal Ajax | % Ajax |
|---|---|---|---|---|
| Thuiswedstrijd | 24 | 71% | 11 | 33% |
| Uitwedstrijd | 10 | 29% | 22 | 67% |
| Totaal wedstrijden | 34 | 100% | 33 | 100% |
Kijkend naar de laatste 10 seizoenen speelt Feyenoord met 71% thuiswedstrijden behoorlijk vaak thuis. Aangezien het percentage over de laatste 5 seizoenen maar 57% was, betekent dit dat tussen 6 en 10 seizoen geleden Feyenoord extra vaak thuis speelde, namelijk 16 van haar 20 duels (80%). Ajax lootte in diezelfde periode, net als in de 5 recente jaren, relatief veel vaker uit dan thuis.
| Tegenstanders laatste 10 seizoenen | Aantal Feyenoord | % Feyenoord | Aantal Ajax | % Ajax |
|---|---|---|---|---|
| Eredivisie tegenstander | 29 | 85% | 17 | 52% |
| Eerste divisie tegenstander | 3 | 9% | 6 | 18% |
| Amateur / Jong tegenstander | 2 | 6% | 10 | 30% |
| Totaal wedstrijden | 34 | 100% | 33 | 100% |
Net zozeer als Feyenoord in de laatste 6 tot 10 seizoenen geleden opvallend vaak thuis speelde, lootte het in die periode ook erg vaak tegen een Eredivisie club, namelijk 18 van de 20 duels. Daarmee stijgt het percentage aan Eredivisie tegenstanders over de laatste 10 jaar gezien ten opzichte van de laatste 5 jaren. Amateur teams kwamen voor Feyenoord ook uit de koker, maar zeker niet zovaak als voor Ajax.
Statistieken laatste 20 seizoenen
Ten slotte bekijken we de resultaten op de laatste 20 seizoenen gezien. Zoals voorheen weer inclusief seizoen 23/24 en exclusief finales. In totaal zijn er nog veel meer edities van de beker gespeeld, maar door tot 20 jaar terug in de tijd te gaan, kunnen we al een mooi evenwichtig beeld schetsen.
| Thuis/uit laatste 20 seizoenen | Aantal Feyenoord | % Feyenoord | Aantal Ajax | % Ajax |
|---|---|---|---|---|
| Thuiswedstrijd | 39 | 61% | 29 | 40% |
| Uitwedstrijd | 25 | 39% | 43 | 60% |
| Totaal wedstrijden | 64 | 100% | 72 | 100% |
Over 20 jaar gezien speelt Feyenoord absoluut meer thuiswedstrijden dan uitduels. Met 61% tegenover 39% is het verschil echter niet enorm groot en vergelijkbaar met het percentage aan uitwedstrijden dat Ajax heeft geloot ten opzichte van thuiswedstrijden.
| Tegenstanders laatste 20 seizoenen | Aantal Feyenoord | % Feyenoord | Aantal Ajax | % Ajax |
|---|---|---|---|---|
| Eredivisie tegenstander | 48 | 75% | 40 | 56% |
| Eerste divisie tegenstander | 9 | 14% | 15 | 21% |
| Amateur / Jong tegenstander | 7 | 11% | 17 | 23% |
| Totaal wedstrijden | 64 | 100% | 72 | 100% |
Feyenoord loot relatief vaak tegen een Eredivisie tegenstander, zeker in vergelijking met Ajax. Toch is ook zichtbaar dat over een periode van 20 jaar het percentage Eredivisie tegenstanders al lager ligt in de meest recente 5 en 10 seizoenen. Des te langer de periode, des te meer de cijfers dus normaliseren.
Conclusies bekerlotingen Feyenoord en Ajax
- Over de laatste 20 seizoenen gezien loot Feyenoord inderdaad vaker thuis dan uit (61% vs 39%). Een periode met 16 thuiswedstrijden uit 20 duels (80%) in de periode van 6 tot en met 10 seizoenen geleden is hier grotendeels debet aan. In de meest recente 5 seizoen loot Feyenoord nog altijd vaker thuis, maar zeker niet meer zo extreem (57% vs 43%).
- Feyenoord loot in de laatste 10 jaren inderdaad behoorlijk vaak tegen Eredivisie tegenstanders (85%) en amper Eerste divisie- (9%) en tegen amateur/jong teams (6%). Pas over 20 jaar gekeken normaliseert zicht dit enigszins met 75% Eredivisie tegenstanders, 14% eerste divisie en 7% amateur/jong teams.
- Daar waar Feyenoord relatief vaak thuis speelt, speelt Ajax juist relatief vaak uit, namelijk over de 20 meest recente seizoenen gezien 60% uit en 40% thuis. Net als bij Feyenoord is de serie van 6 tot en met 10 seizoen geleden hier merendeels debet aan met 69% aan uitwedstrijden.
- Met 56% aan Eredivisie tegenstanders voor Ajax is het percentage beduidend lager dan de 75% voor Feyenoord. Met 21% aan eerste divisie clubs en 23% aan amateur/jong teams zijn de overige categorieën gelijkwaardig verdeeld.
- In de laatste 20 edities speelde Ajax 72 duels en Feyenoord 64 duels. De Ajacieden waren meest succesvol met 5 bekerwinsten en waren 4 keer verliezend finalist. Feyenoord won 3 edities en verloor eenmaal. Hierbij als kanttekening dat Feyenoord de finale van 2020 door corona niet kon spelen en nog in het 2023 toernooi zit.
Finale conclusie
Feyenoord loot over de laatste 20 seizoenen gezien vaker thuis dan uit, maar niet zo extreem vaak als soms gesteld wordt en de hoeveelheid is nagenoeg vergelijkbaar met het percentage dat Ajax aan uitwedstrijden loot. Iets waar je doorgaans niemand over hoort. Feyenoord heeft relatief vaak Eredivisie tegenstanders terwijl Ajax juist een stuk vaker een makkelijkere tegenstander kent. De prijzenverdeling van de laatste 20 jaar laat zien dat het hebben van makkelijkere tegenstanders wellicht meer waarde heeft dan het vaker thuis spelen. Hoe dan ook, de statistieken laten over de langere duur geen extreme afwijkingen zien en er is dan ook geen enkele reden om de twijfelen aan de eerlijkheid van de loting.
